vrijdag 1 juli 2016

Marcia Luyten wint de Brusseprijs

Opkomst en ondergang van een industrie
Op 18 juni 2016 won Marcia Luyten met haar boek Het geluk van Limburg de Brusseprijs. Dit is de prijs voor het beste Nederlandstalige journalistieke boek.
Vanzelfsprekend heeft Bibliotheek Kennemerwaard Het geluk van Limburg in de collectie.

Het gaat over de geschiedenis van de mijnbouw en zijdelings ook over de keramiekindustrie in Limburg, en dan met name in Kerkrade.

Jack Vinders
Tegelijkertijd wordt het levensverhaal van Jack Vinders verteld. Hij is een zoon uit een mijnwerkersgeslacht. Het lukte hem om los te breken uit de armoede, de verstikkende sociale controle en de tradities. Hij koos voor een ander levenspad, werd onderwijzer en is nu een bekende zanger, cabaretier, schrijver en acteur.

Het leven van de kompels (mijnwerkers) en hun gezinnen
Het boek is beslist geen gortdroge opsomming van geschiedenisfeiten. Integendeel, de mensen in dit verhaal komen echt tot leven. De bijna onvoorstelbare armoede, de ijzeren greep en het machtsmisbruik van de Rooms-Katholieke Kerk en de directies van de mijnen worden uitgebreid belicht. Aan de andere kant zijn er ook de verhalen over de geborgenheid van de 'kolonies', de vriendschappen en het onvoorwaardelijk kunnen vertrouwen op elkaar onder de grond; dat was immers letterlijk een kwestie van leven of dood.

Vals spel
Soms grijpt het boek je werkelijk bij de keel. Bijvoorbeeld bij het dramatische levensverhaal van Tineke, de moeder van Jack. Of bij verhalen over de meedogenloosheid en almacht van directie en kerk. Zo kwam het regelmatig voor dat een kompel onder de grond om het leven kwam. Het beroep was zwaar en vol gevaren en risico's. Als dat gebeurde moest de directie van de mijn een uitkering aan de nabestaanden betalen. Och, geen nood, meneer pastoor hielp wel een handje om dat te voorkomen. Hij verklaarde 'gewoon' dat het slachtoffer nog leefde als hij bovenkwam en daarná pas overleed. Dat scheelde weer geld. Alleen wel jammer voor de weduwe, zij stond met lege handen. En aangezien de gezinnen in die tijd vaak enorm groot waren (10 of meer kinderen waren heel normaal) kun je wel nagaan hoe de toekomst er voor haar uitzag.

Buitenbeentje
Het geluk van Limburg vond ik een prachtig boek. Het is helder en duidelijk geschreven en het leest vlot weg. Een stuk geschiedenis over een provincie die altijd een buitenbeentje was (en misschien nog wel een beetje is).

Louise



Voor het reserveren van deze prijswinnaar, klik hier.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten