Ernst-Jan Pfauth was een van de sprekers op Bibliotheekplaza, een congres over en voor bibliotheken, dit jaar. Zijn bijdrage vond ik één van de meest interessantste, omdat zijn punten waaraan de krant van morgen zou moeten voldoen ook grote herkenbaarheid hebben voor de bibliotheek van morgen. Hieronder licht ik het toe, aan de hand dus van zijn punten voor de krant, maar dan voor de bibliotheek.
Volgens Ernst-Jan is bloggen beter dan Twitter, Facebook, instagram etc. Omdat je kennis deelt en het langer 'blijft' dan de andere media. Dat maakte dat ik me gelijk een beetje schuldig voelde want mijn blogs schieten er wel eens bij in, terwijl ik erg voor delen ben van ideeën.
Wat willen we van een nieuwe
krant, maar hier dus wat willen we van een nieuwe bibliotheek?
1. Minder nieuws.
Hier is al veel over gezegd in het verleden. Juist in de tijd van informatieovervloed kan de bibliotheek het verschil maken door te selecteren. Net als we altijd hebben gedaan, met onze traditionele media zouden we dat ook veel meer dan nu moeten doen, en dan in combinatie van digitaal, multimediaal, geschreven en in hoofden van mensen. Daarbij is het slim om alleen van actuele onderwerpen dossiers te maken, en die dan wel weer goed te bewaren en ontsluiten.
2. Een shot om de wereld beter te begrijpen
Door middel van die goed samengestelde dossiers op actuele onderwerpen een duiding te kunnen geven op waarom iets zo is, hoe geschiedenissen ontstaan, waar dingen in elkaar grijpen of elkaar bestrijden. En daarnaast ook lezingen, debatten om uitgelegd te krijgen hoe de wereld in elkaar steekt, in ieder geval volgens toonaagevende denkers.
3. Twijfel veroorzaken of delen
Om aan te sluiten bij het
essay van bibliotheek Maasland, de betrokken bibliotheek geeft misschien niet de antwoorden maar leert juist mensen om vragen te stellen. Zoek niet naar het antwoord, maar naar de goede vraag zodat je open kunt staan voor ervaringen van anderen. En ja, ook het delen, de bibliotheek als kennisplatform.
4. Expliciet in haar doelen
Daar kunnen we nog wel iets aan winnen ;-) maar wat mij betreft is de volksverheffing nog steeds actueel. Mensen de mogelijkheid bieden, op actieve wijze, om zich zelf te ontwikkelen (door leesbevordering en mediawijsheid, informatievaardigheden, kritisch burgerschap)
5. Open met data (maak delen mogelijk!)
Hear, hear. Alle informatie die we hebben vrij toegankelijk maken en houden. Als je zelf als bibliotheek content maakt, deel die met de hele wereld. Van delen word je rijker, wordt de samenleving rijker. En wat wij zelf maken is al betaald met gemeenschapsgeld. Waarom moet je er dan nog weer opnieuw voor laten betalen?
6. Clubgevoel, zorg dat leden zich thuis voelen en gekend.
Daar hebben we een schat in huis, 4 miljoen leden. Waar we beter in moeten worden is in ze zich (weer) thuis laten voelen, en hun wensen te kennen voordat zij ze kennen.
7.
Bijdragen, laat je leden hun kennis delen
Helemaal in lijn met wat de bibliotheek ( in ieder geval Kennemerwaard) voor ogen heeft, en al mondjesmaat praktiseert. Mensen hun kennis laten delen. Zoals bv de Historische Vereniging die een canon maakt voor schooljeugd, vrijwilligers die computercursussen ondersteunen, mensen die presentaties geven over hun expertise. Maar ook dat debat tussen bewoners, met belangrijke sprekers en belanghebbenden in de stad/het dorp.
8. Lever context, en pas je aan op het kennisniveau van je klant/lezer
Die dossiers die ik al eerder noemde in variant voor jeugd en volwassenen, in moeilijk en in makkelijk. Basis, gemiddeld en voor gevorderden. Om het ouderwetse 'hinauflesen' er maar bij te halen, het zou mooi zijn als je je leden, je lezers, je burgers wijzer kunt maken door in verschillende moeilijksheidgraden informatie aan te bieden en dat ze zich kunnen ontwikkelen van 'laag' naar 'hoog'.
9. Gids! Ga niet achter hypes aan en begin met de wereld te duiden vanuit een breder perspectief.
Nouuuu, we zijn soms wel goed in het volgen van hypes. Je moet ze denk ik wel spotten, ze uitproberen en ze dan vervolgens ook weer duiden voor je publiek. Wat is het, wat kun je ermee, en wat zijn de toekomstverwachtingen? Zo'n initiatief als FabLabs, maak er kennis mee, en laat vooral ook je publiek er kennis mee maken.
10. Durf van het oude pad af te treden
Daar ligt om het populair te zeggen een mooie uitdaging. Nou, om eens een schot voor de boeg te doen en een nieuw pad in te slaan, het zou natuurlijk geweldig zijn als Ernst-Jan Pfauth samen met een aantal bibliotheken aan de slag zou willen gaan om samen zijn nieuwe krant op te zetten in combinatie met de nieuwe bibliotheek. Want er zijn veel overeenkomsten tussen de twee ;-)
11. Blijf trouw aan waar je goed in bent, en kijk vervolgens waar je slim op kunt vernieuwen op trends.
Voor mij is dit GBV: gezond boeren verstand. We zijn goed in het selecteren van informatie, goed in leesbevordering, groot draagvlak in de maatschappij, betrouwbaar, groot bereik. Daar moeten we gebruik van maken.
Wat spreekt u aan uit bovenstaande visie, en wat helemaal niet? Laat het ons weten.
Erna Winters